Series điểm tin tuần: Bảo vệ bản thân trên không gian mạng

I. TIN TRONG NƯỚC

1. CẢNH BÁO: GIẢ DANH "NHÂN VIÊN GÌN GIỮ HÒA BÌNH" ĐỂ LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN Theo thông tin từ Công an tỉnh Bình Phước, 1 người dân ở TP. Đồng Xoài đã bị lừa mất hơn 1 tỷ đồng qua mạng xã hội.

Vào ngày 26/4, nạn nhân đồng ý kết bạn với một tài khoản facebook tên "Yadni Bentos", sau đó được đối tượng nhắn tin làm quen. Trong quá trình trò chuyện, đối tượng cho biết hiện đang làm nhân viên cho Chính phủ Mỹ tham gia gìn giữ hòa bình ở Syria, bố ruột là người Việt Nam nhưng đã chết. Đồng thời, đối tượng cho bà này biết trước khi chết, bố có để lại số tiền 600.000 USD và rất tin tưởng bà nên sẽ gửi số tiền đó về Việt Nam cho bà đầu tư. Mấy ngày sau đối tượng chụp hình hộp tiền và giấy xác nhận gửi hàng về Việt Nam cho bà.

Đến ngày 5/5, nạn nhân nhận được một cuộc điện thoại tự xưng nhân viên Công ty giao hàng nói bà phải đóng phí thông hải quan với số tiền 52 triệu đồng để nhận thùng hàng được gửi từ nước ngoài, bà đã chuyển khoản cho đối tượng 52 triệu đồng. Sau đó, đối tượng tiếp tục điện thoại nói phải đóng thuế hải quan với số tiền 130 triệu đồng. Do lo sợ bị mất số tiền trong thùng hàng nên ngày 7/5 và ngày 8/5, người phụ nữ này liên tiếp làm theo yêu cầu của đối tượng và đã chuyển khoản số tiền hơn 1 tỷ đồng để hoàn thành xin giấy xác nhận và bảo hiểm lô hàng.

Sau khi nhiều lần nhận được các cuộc điện thoại yêu cầu thực hiện chuyển tiền, người phụ nữ này đã nghi ngờ và đến trình báo cơ quan Công an.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cần tuyệt đối cẩn trọng trước những đối tượng kết bạn làm quen trên mạng xã hội. Cần xác minh danh tính của đối tượng bằng cách tìm hiểu về họ, yêu cầu thông tin địa chỉ, số điện thoại liên hệ hoặc thậm chí gặp gỡ trực tiếp nếu có thể. Không nên vội vàng làm theo những yêu cầu, hướng dẫn của đối tượng. Tuyệt đối không nên chia sẻ thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức. Không truy cập vào các đường dẫn lạ; không tải về những ứng dụng không rõ nguồn gốc.

Nếu phát hiện đã bị lừa đảo, hãy dừng gửi tiền và chặn tất cả liên lạc từ đối tượng lừa đảo. Liên hệ ngay với ngân hàng và tổ chức tài chính của bạn để báo cáo lừa đảo và yêu cầu họ dừng mọi giao dịch. Thu thập và lưu lại bằng chứng, làm đơn tố giác gửi tới cơ quan công an nơi lưu trú. Cảnh báo cho gia đình và bạn bè của bạn về trò lừa đảo này.

2. BỊ ĐỐI TƯỢNG GỌI ĐIỆN GIẢ DANH CÔNG AN, THÔNG BÁO DÍNH ÁN HÌNH SỰ, NGƯỜI PHỤ NỮ BỊ CHIẾM ĐOẠT HƠN 1 TỶ ĐỒNG Giả danh cơ quan Công an gọi điện để lừa đảo chiếm đoạt tài sản không phải thủ đoạn mời nhưng nhiều người vẫn mất cảnh giác, sập bẫy của các đối tượng.

Mới đây, Công an quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội đang điều tra, xác minh vụ giả danh cán bộ công an, lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền hơn 1 tỷ đồng.

Theo đó, ngày 24/5, Công an phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm tiếp nhận tin trình báo của bà N (SN 1953, trú tại Hoàn Kiếm, Hà Nội) về việc bị chiếm đoạt tài sản. Bà N cho biết đã nhận được điện thoại của một đối tượng tự xưng là cán bộ công an. Đối tượng thông báo bà có liên quan đến đường dây buôn bán ma túy, rửa tiền đồng thời yêu cầu bà cung cấp tài khoản ngân hàng để chứng minh không liên quan.

Do lo sợ nên bà N đã chuyển 1,1 tỷ đồng vào tài khoản của các đối tượng để xác minh. Sau đó, bà N biết mình bị lừa nên đã cơ quan Công an trình báo.

Để ngăn chặn tình trạng trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cần cảnh giác, tuyên truyền đến người thân, bạn bè về thủ đoạn gọi điện giả danh cơ quan chức năng để tránh bị mắc bẫy lừa đảo của đối tượng xấu. Để làm việc với người dân, cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương; tuyệt đối không yêu cầu người dân cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng cũng như chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng. Người dân không nên vội vàng làm theo những yêu cầu, hướng dẫn của đối tượng. Tuyệt đối không nên chia sẻ thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức.

Khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo như trên, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất.

3. GIẢ DANH GIÁO VIÊN DẠY LÁI XE Ô TÔ, LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT HÀNG TRĂM TRIỆU ĐỒNG CỦA NHIỀU NẠN NHÂN Giả danh là giáo viên dạy lái xe ô tô, một thanh niên đã lên mạng xã hội đăng tải thông báo nhận làm hồ sơ thi, nâng hạng giấy phép lái xe ô tô, rồi lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng của nhiều nạn nhân.

Ngày 30/5, thông tin từ Công an H.Tân Kỳ (Nghệ An) cho biết, đơn vị này vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Văn Hùng (32 tuổi, ngụ xã Quảng Lưu, H.Quảng Xương, Thanh Hóa), để điều tra hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Qua điều tra bước đầu, cơ quan công an xác định để lừa những người có nhu cầu học, thi nâng hạng giấy phép lái xe ô tô, Hùng lập tài khoản Facebook mang tên Mạnh Hùng, rồi tự giới thiệu là thầy dạy lái xe của một trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe ô tô, đồng thời đăng tải nội dung nhận làm hồ sơ thi lấy giấy phép lái xe ô tô, thi nâng hạng giấy phép, phục hồi giấy phép lái xe ô tô lên tài khoản này. Tại đây, đối tượng nói rằng nếu đăng ký làm hồ sơ thi bằng lái xe ô tô, nâng hạng thì không phải thi phần lý thuyết, chỉ cần thi phần sát hạch và sẽ được đối tượng bao lo toàn bộ.

Tin tưởng Hùng, nhiều người đã liên hệ với bị can này để làm hồ sơ thi bằng lái xe ô tô và nâng hạng bằng lái, trong đó nhiều người đã chuyển tiền vào tài khoản theo yêu cầu của Hùng.

Bước đầu, cơ quan công an xác định bị can Hùng đã lừa đảo 15 người dân ở tỉnh Nghệ An và 10 người ở các tỉnh Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Gia Lai và Bình Phước, chiếm đoạt của các nạn nhân hơn 300 triệu đồng.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cần tuyệt đối cảnh giác khi có nhu cầu sử dụng những dịch vụ trên mạng xã hội. Cần tiến hành xác minh rõ ràng danh tính của đối tượng, yêu cầu đối tượng cung cấp những thông tin cần thiết, đảm bảo lựa chọn những nơi uy tín. Tuyệt đối không nên vội vàng nghe theo, tin tưởng và làm theo hướng dẫn của đối tượng lạ. Không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng để tránh bị sập bẫy lừa đảo.

Khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo như trên, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất.

4. XUẤT HIỆN FANPAGE CÓ DẤU HIỆU GIẢ MẠO VTV ONLINE ĐĂNG TẢI THÔNG TIN SAI SỰ THẬT VÀ CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN Mới đây, theo thông tin phản ánh từ người dân, Fanpage "Thư Viện Pháp Luật / Tư Vấn Pháp Luật Trực Tuyến" đã sử dụng giao diện VTV Online đăng tải thông tin sai sự thật, có dấu hiệu của hành vi lừa đảo.

Cụ thể, gần đây trên mạng xã hội Facebook xuất hiện một trang Fanpage có tên "Thư Viện Pháp Luật / Tư Vấn Pháp Luật Trực Tuyến" đăng tải một hình ảnh với giao diện Báo điện tử VTV (VTV Online) có tiêu đề “Cục phòng chống tội phạm công nghệ cao A05. Công bố số hotline Đường dây nóng: 0948.304.750. Tiếp nhận đơn tố cáo của các nạn nhân bị lừa đảo qua không gian mạng" cùng nội dung đi kèm như sau:

"Theo VTV Online. Ngày 5/1 BCA yêu cầu cục phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phối hợp cùng các đơn vị nghiệp vụ và các ngân hàng . Ngăn chặn dòng tiền của các đối tượng lừa đảo và xác minh hoàn lại số tiền bị chiếm đoạt trái phép . để hoàn lại cho người dân . Yêu cầu ai là nạn nhân bị các đối tượng trên . Xin liên hệ trực tiếp tới số Hotline đường dây nóng : 0948.304.750 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời"

Trước thông tin trên, thời báo VTV đã đưa ra khẳng định bài đăng trên hoàn toàn là tin giả, không phải bài viết được đăng tải trên VTV Online.

Sau khi tiến hành điều tra, xác định được đối tượng đang có hành vi lừa đảo đảo chiếm đoạt tài sản với hình thức giả danh cán bộ của Cục phòng chống tội phạm công nghệ cao A05. Đối tượng không cập nhật đến danh tính và chức vụ của nạn nhân khi gọi đến mà chỉ hỏi về tình trạng nạn nhân đang gặp phải. Sau khi trình bày về hình thức bị lừa đảo, người đàn ông này lập tức khẳng định phóng viên đã bị tổ chức lừa đảo qua không gian mạng chiếm đoạt số tiền kể trên, và chờ sau 10 phút sẽ có người của công ty luật gọi điện tư vấn làm thủ tục để lấy lại số tiền của mình.

Tiếp đó, một số điện thoại khác được gọi đến, người này giới thiệu là Duy Anh, hiện đang công tác tại công ty Luật Trí Minh, có trụ sở tại tòa nhà Vimedimex 246 Cống Quỳnh, Phạm Ngũ Lão, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Đối tượng tiết lộ “bí mật" có thể lấy lại tiền bị lừa đảo, chỉ cần phóng viên cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân, lịch sử chuyển tiền cho ban tổ chức cuộc thi thì đối tượng sẽ tiến hành kiểm tra xem phóng viên có đúng là nạn nhân bị lừa đảo, cùng với đó truy cập vào hệ thống "liên ngân hàng" xác minh được chính xác số tiền phóng viên chuyển di và số dư đang bị đóng băng trên hệ thống khớp với nhau thì sẽ tiến hành mở băng cho phóng viên nhận tiền về ngay lập tức.

Sau khi nhận được tiền về tài khoản, phóng viên sẽ chỉ phải thanh toán là 5% số tiền nhận về tài khoản (khoảng hơn 6 triệu đồng) và cam kết nếu không nhận được tiền thì sẽ không mất phí.

Trước chiêu trò tinh vi trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cần cảnh giác trước các dịch vụ trôi nổi trên mạng xã hội. Tuyệt đối không sử dụng bất kỳ hình thức dịch vụ nào khi chưa xác minh được danh tính và uy tín của đối tượng/ tổ chức đó. Không vội vàng thực hiện theo hướng dẫn của đối tượng; tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức.

Khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo như trên, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất.

II. TIN QUỐC TẾ

5. TRUNG QUỐC: CẢNH BÁO CHIÊU TRÒ LỪA ĐẢO MUA HÀNG GIÁ RẺ THÔNG QUA CÁC NỀN TẢNG TRỰC TUYẾN Mới đây, Xiao Li ( trú tại Yangzhou, Trung Quốc) đã mắc bẫy của những tên lừa đảo khi mua hàng qua các nền tảng trực tuyến. Được biết, Li vẫn là sinh viên và đang tìm kiếm cho mình 1 chiếc điện thoại với kinh phí thấp.

Trong quá trình tìm kiếm, Xiao Li bắt gặp một quảng cáo với nội dung giảm giá điện thoại thông minh. Các mức giá mà quảng cáo đưa ra là vô cùng hấp dẫn, vì thế Li chủ động liên hệ với người bán để biết thêm thông tin. Sau đó, Li được người bán kết bạn và gửi một tin nhắn riêng tư qua ứng dụng WeChat. Sau khi trao đổi, người bán đưa ra một chiếc điện thoại Iphone tình trạng còn mới với cái giá phải trả chỉ hơn 1500 Yuan (~ 5 triệu VND), cam kết hàng sẽ được gửi đi ngay lập tức nếu người mua chịu chuyển toàn bộ số tiền trước. Đối tượng gửi một vài mã QR và yêu cầu thanh toán thông qua ví điện tử Alipay. Bỏ qua những lời cảnh báo lừa đảo mà ứng dụng Alipay đưa ra, Xiao Li nhanh chóng mượn tài khoản của một người bạn và tiến hành giao dịch.

Sau khi chuyển thành công số tiền, đối tượng nói cần chi trả thêm phụ phí và yêu cầu nạn nhân trả thêm 500 Yuan (~ 1,7 triệu VND). Sau khi làm theo hướng dẫn, đối tượng hủy kết bạn với tài khoản WeChat của Xiao Li, đồng thời xóa toàn bộ thông tin liên hệ. Nhận ra mình bị lừa, Xiao Li trình báo vụ việc với cơ quan cảnh sát địa phương.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cảnh giác khi thực hiện giao dịch trong quá trình mua bán hàng trực tuyến. Người dân cần cẩn thận khi bắt gặp những sản phẩm có mức giá rẻ bất thường, tuyệt đối không mua hàng từ đối tượng sở hữu tài khoản mạng xã hội ảo, ít thông tin cá nhân, tương tác,... Cần xác định kỹ danh tính của người bán, đối chiếu với tài khoản ngân hàng nhằm xác thực trước khi chuyển tiền. Trong trường hợp gặp phải đối tượng lừa đảo như trên, người dân cần lập tức liên hệ với ngân hàng và báo cáo giao dịch lừa đảo, liên hệ với các cơ quan công an để kịp thời truy vết và xử lý đối tượng.

6. MỸ: HẸN HÒ QUA MẠNG, NGƯỜI ĐÀN ÔNG BỊ LỪA ĐẢO ĐẦU TƯ GẦN 60 TRIỆU ĐÔ LA Mới đây, một người đàn ông 75 tuổi sinh sống tại Mỹ đã bị lừa đầu tư 60 triệu đô-la vào một công ty giả mạo. Đối tượng giả danh là một người phụ nữ thành đạt, xây dựng mối quan hệ tình cảm với nạn nhân qua ứng dụng LinkedIn và dụ dỗ tham gia đầu tư vào một dự án sinh lời.

Ban đầu, người đàn ông nhận được lời mời kết bạn của một người phụ nữ. Người này giới thiệu mình là một doanh nhân thành đạt với nhiều dự định làm ăn sắp tới, muốn tìm những người có thâm niên hoạt động trong cùng lĩnh vực để chia sẻ và học hỏi kinh nghiệm. Trên trang cá nhân, người phụ nữ đăng tải các bức ảnh về cuộc sống giàu có với nhiều thành tựu đạt được. Sau khi trò chuyện, đối tượng gợi ý sử dụng WhatsApp để trao đổi thông tin riêng tư.

Đối tượng dần xây dựng mối quan hệ tình cảm với nạn nhân, hằng ngày chủ động gửi tin nhắn. Bên cạnh những cuộc hội thoại về công việc, đối tượng cũng thường xuyên chia sẻ về đời sống cá nhân nhằm chiếm dụng lòng tin của nạn nhân, khiến cho việc dụ dỗ và thao túng trở nên dễ dàng hơn.

Người phụ nữ ngỏ lời muốn hợp tác với nạn nhân tham gia đầu tư vào ứng dụng chứng khoán có tên là FX6, hứa hẹn trong tương lai khoản đầu tư sẽ thu về số tiền lãi lớn. Tin tưởng vào đối tượng, người đàn ông không ngần ngại chuyển tiền vào ứng dụng kể trên. Sau một thời gian, số tiền lãi được hiển thị trên ứng dụng gia tăng một cách nhanh chóng, người đàn ông tiếp tục đầu tư với hy vọng thu về lãi suất khổng lồ.

Khi có ý định rút tiền, nạn nhân nhận thấy ứng dụng thông báo không cho phép vì nhiều lý do khác nhau. Nạn nhân cố gắng liên lạc với hệ thống chăm sóc khách hàng nhưng không thành. Tài khoản của người phụ nữ trên 2 nền tảng là LinkedIn và WhatsApp cũng đã bị xóa bỏ.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân không cả tin bất kỳ đối tượng lạ nào trên mạng xã hội. Không nhận lời mời kết bạn, nhắn tin với những đối tượng sở hữu tài khoản cá nhân ảo. Không chuyển tiền cho bất cứ đối tượng nào khi chưa gặp mặt trực tiếp, chưa nắm bắt được thông tin và danh tính của đối tượng. Trong trường hợp bị lừa, người dân cần nhanh chóng lưu trữ lại những đoạn hội thoại, nhanh chóng trình báo lên các cơ quan có thẩm quyền nhằm truy vết và ngăn chặn các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo dõi và cập nhật các thông tin, tình huống thông tin, tình huống, dấu hiệu về lừa đảo trực tuyến tại Cổng không gian mạng quốc gia (https://khonggianmang.vn)

Nếu phát hiện dấu hiệu lừa đảo, hãy gửi phản ánh về địa chỉ của trang Cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam (https://canhbao.khonggianmang.vn)