Trung tâm Khoa học công nghệ và Truyền thông Nghệ An

Hoàn thiện thể chế cho khoa học công nghệ, tốc độ Internet lần đầu vào top 20, công bố 11 nhóm công nghệ chiến lược, hạ tầng điện hạt nhân có bước tiến mới... là những điểm nhấn của ngành khoa học công nghệ 2025. 

Trong bối cảnh công nghệ toàn cầu biến đổi nhanh chóng, Việt Nam đứng trước yêu cầu cấp bách phải hoàn thiện thể chế để tạo nền tảng tăng trưởng mới. Khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang trở thành những trụ cột then chốt giúp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy mô hình phát triển dựa trên tri thức, dữ liệu và công nghệ. 

Sáng 27/11, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã trình bày Tờ trình dự án Luật Trí tuệ nhân tạo. Dự thảo Luật được các chuyên gia đánh giá là bước đi thể chế mang tính mở đường, vừa kiến tạo không gian phát triển mới cho trí tuệ nhân tạo (AI), vừa đáp ứng yêu cầu cấp bách về quản lý rủi ro, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp và bảo đảm chủ quyền số quốc gia.

Bộ Khoa học và Công nghệ đang chủ trì xây dựng, hoàn thiện 5 Dự luật mới nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Các dự luật này được kỳ vọng tháo gỡ những điểm nghẽn thể chế, thúc đẩy tự chủ công nghệ, phát triển kinh tế tri thức và tạo nền tảng cho Việt Nam chủ động trong kỷ nguyên số và trí tuệ nhân tạo.

Đến nay, nền móng chuyển đổi số quốc gia đã cơ bản hoàn thiện, tạo điều kiện bước sang giai đoạn phát triển mới, với dữ liệu, công nghệ và thể chế cùng vận hành để tạo ra giá trị và sức bật cho nền kinh tế.

Nghị quyết 57-NQ/TW của Trung ương xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một trong những đột phá chiến lược, gắn liền với thể chế, hạ tầng, nhân lực. Nghị quyết không chỉ mở ra hướng đi mới cho phát triển quốc gia mà còn khẳng định quyết tâm đưa khoa học và công nghệ (KH&CN) trở thành động lực trực tiếp của tăng trưởng, tạo nền tảng cho Việt Nam hội nhập và bứt phá trong kỷ nguyên số.

Sự ra đời của Luật Công nghiệp công nghệ số đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong tiến trình cải cách thể chế ở nước ta. Lần đầu tiên, Việt Nam có một văn bản luật riêng điều chỉnh 3 lĩnh vực công nghệ then chốt của kỷ nguyên mới: công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và tài sản số. 

Trong tháng 8/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm và đạt được kết quả nổi bật, từ xây dựng, hoàn thiện thể chế, triển khai các hoạt động trọng tâm, đồng thời ghi nhận thực tiễn từ mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Cùng với đó, chuyển đổi số tiếp tục được khẳng định là động lực chiến lược kiến tạo Nhà nước thông minh, nền kinh tế tự chủ và xã hội số bao trùm.

Ngày 30/7/2025, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng chủ trì Hội nghị Giao ban quản lý nhà nước tháng 07/2025 với lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ. Cuộc họp nhằm đánh giá tiến độ xây dựng thể chế, triển khai các đề án, nhiệm vụ trọng tâm trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS).

Hoàn thiện thể chế không chỉ là yêu cầu cấp thiết mà còn là điều kiện tiên quyết để khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS) trở thành động lực trung tâm cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực quản trị quốc gia. Bộ KH&CN đang nỗ lực hoàn thiện thể chế để khoa học "ra trận", công nghệ "ra thị trường", và dữ liệu trở thành tài sản chiến lược.

Sáng ngày 11/7/2025, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi làm việc với các đơn vị Khối Chuyển đổi số (CĐS). Cùng dự có Thứ trưởng Phạm Đức Long, Thứ trưởng Hoàng Minh, đại diện lãnh đạo các đơn vị Khối CĐS: Cục CĐS quốc gia, Vụ Kinh tế và Xã hội số, Viện Công nghệ số và Chuyển đổi quốc gia, Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia và một số đơn vị liên quan thuộc Bộ.

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 132/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ KH&CN. Việc ban hành Nghị định này không chỉ là bước đi phù hợp trong tiến trình cải cách thể chế, mà còn là tiền đề quan trọng để đẩy mạnh phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại địa phương. 

Ngành KHCN cần tiếp tục dành ưu tiên cao nhất cho công tác hoàn thiện thể chế nhằm thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.