Series điểm tin tuần (07/10 - 13/10/2024): Nhận diện các hình thức lừa đảo trực tuyến

Theo dõi kênh thông tin chính thống Cổng không gian mạng quốc gia của Cục An toàn thông tin để cập nhật thường xuyên:

Website: https://khonggianmang.vn/
Facebook:
- https://www.facebook.com/govSOC
- https://www.facebook.com/congkhonggianmangquocgia
TikTok: https://www.tiktok.com/@congkgmqg
YouTube: https://www.youtube.com/@congKGMQG

I. TIN TRONG NƯỚC

1. CẢNH BÁO LỪA ĐẢO HUY ĐỘNG VỐN ĐA CẤP TRÁI PHÉP
Mới đây, Công an tỉnh Phú Yên đã có thông tin cảnh báo tội phạm có dấu hiệu lừa đảo kinh tế bằng hình thức huy động vốn đa cấp trái phép, thông qua việc mua cổ phiếu, đầu tư tài chính, tiền ảo, tiền điện tử của Skyway.

Theo đó, Skyway được giới thiệu là một tập đoàn thực hiện các dự án công nghệ vận tải trên không, được thành lập ở Belarus, hoạt động theo hình thức huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân thông qua hình thức mua các gói cổ phần. Tập đoàn Skyway có trụ sở đặt tại nước ngoài, có trụ sở văn phòng tại Việt Nam nhưng chưa được Bộ Công Thương cấp phép hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp và có dấu hiệu vi phạm pháp luật Việt Nam, từ việc giới thiệu thêm thành viên vào hệ thống, càng giới thiệu được nhiều thành viên sẽ càng nhận được nhiều hoa hồng.

Thủ đoạn hoạt động của Skyway là chào bán số lượng cổ phiếu theo 15 giai đoạn để huy động vốn thực hiện các dự án của mình. Bất kỳ ai cũng có thể mua cổ phiếu của Skyway để trở thành nhà đầu tư, kể cả trẻ em. Khi muốn tham gia phải có sự giới thiệu của người đầu tư và được cấp 1 tài khoản để đăng nhập trên trang web của tập đoàn này, sau đó chuyển tiền vào hệ thống của Skyway bằng phương thức thanh toán qua thẻ Visa/MasterCard hoặc tiền điện tử như: Bitcoin, ETH, BCH... và nhà đầu tư có thể mua các loại gói cổ phiếu theo quy định của Skyway. Khi tham gia vào hệ thống, nhà đầu tư được hưởng cổ tức hàng tháng theo số lượng cổ phần sở hữu, ngoài ra được hưởng hoa hồng khi giới thiệu người đầu tư mới tham gia vào hệ thống theo hình kim tự tháp. Ngoài ra, Skyway còn câu dụ các nhà đầu tư bằng các loại khuyến mãi cổ phiếu 20%, 50% khi mua cổ phần; sau thời gian tối thiểu 3 năm nếu nhà đầu tư không muốn tiếp tục nắm giữ cổ phần thì Skyway cam kết trả lại số tiền gốc và lãi suất 4%/năm.

Trước tình hình lừa đảo diễn ra, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cần thận trọng trước các lời mời đầu tư, huy động vốn với lãi suất cao bất thường so với thị trường. Cần chủ động kiểm tra tính pháp lý của công ty trước khi tham gia, bao gồm giấy phép hoạt động và các thông tin liên quan. Tham khảo ý kiến của các chuyên gia uy tín trước khi thực hiện đầu tư bất cứ hình thức nào. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

2. CẢNH GIÁC TRƯỚC HÌNH THỨC LỪA ĐẢO CHO VAY TÍN DỤNG ĐEN Thời gian qua, nắm bắt tâm lý nhiều người dân có nhu cầu vay tiền online để phục vụ cuộc sống, các đối tượng đã giả danh cán bộ ngân hàng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Với quảng cáo thủ tục thuận tiện, giải ngân nhanh trên mạng xã hội, nhiều người đã sập bẫy của các đối tượng lừa đảo.

Vừa qua, Công an quận Cầu Giấy (Hà Nội) đang điều tra vụ lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 400 triệu đồng với thủ đoạn như trên. Theo đó, vào ngày 2/10/2024, do có nhu cầu vay tiền online chị N (SN 1982, trú tại: Cầu Giấy, Hà Nội) có lên mạng xã hội tìm hiểu và truy cập vào một trang web có thông tin vay tiền ngân hàng. Chị N nhắn tin vay 150 triệu thì được một đối tượng hướng dẫn khai báo thông tin qua đường link. Khi khai báo xong đối tượng thông báo là khoản vay đã được duyệt nhưng chưa rút được do bị sai tài khoản, muốn sửa lỗi sai đó phải nộp 15 triệu đồng. Chị N chuyển tiền xong nhưng vẫn không rút được tiền. Lúc này đối tượng tiếp tục đưa ra nhiều lý do khác nữa để chị chuyển tiền thì mới được giải ngân. Tổng số tiền chị đã chuyển là gần 400 triệu đồng. Sau đó, chị N nhận ra mình bị lừa nên đã đến cơ quan Công an trình báo.

Thủ đoạn chung của các đối tượng này là mạo danh nhân viên của các công ty tài chính, ngân hàng lớn để tạo lòng tin, sau đó yêu cầu người vay chuyển khoản đặt cọc hoặc trả trước một khoản tiền nhất định. Đối tượng dẫn dụ người dân bằng cách hứa hẹn khoản vay nhanh, không cần chứng minh tài sản, không kiểm tra tín dụng và thủ tục rất đơn giản. Tuy nhiên, sau khi đăng ký, họ yêu cầu người vay phải trả trước các khoản phí dịch vụ, phí hồ sơ, nhưng sau đó không giải ngân khoản vay. Đối tượng yêu cầu người dùng tải ứng dụng cho vay tiền trực tuyến giả mạo được phát triển để đánh cắp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng, thậm chí thông tin thẻ tín dụng. Người vay sau khi điền đầy đủ thông tin không nhận được tiền vay mà còn bị mất thông tin quan trọng. Một số dịch vụ cho vay online ban đầu hứa hẹn lãi suất thấp, nhưng khi giải ngân thì các điều khoản thay đổi, lãi suất tăng cao bất ngờ, kèm theo các loại phí phạt vô lý. Sau khi người vay không thể trả nợ, các đối tượng lừa đảo sẽ đe dọa, khủng bố tinh thần bằng cách gọi điện liên tục, nhắn tin đe dọa, thậm chí bôi nhọ danh dự của người vay trên mạng xã hội.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân nên thận trọng và cảnh giác trước những quảng cáo cho vay tiền không thế chấp tràn lan trên mạng xã hội. Chỉ nên vay tiền từ các tổ chức tài chính, ngân hàng có uy tín và đã được cấp phép hoạt động. Tránh xa các ứng dụng, website cho vay không rõ nguồn gốc hoặc không có thông tin liên hệ rõ ràng. Trước khi sử dụng bất kỳ dịch vụ cho vay online nào, hãy tìm hiểu kỹ thông tin về công ty, đánh giá từ người dùng khác và kiểm tra trên các trang web chính thống hoặc báo chí để xác minh tính hợp pháp. Tuyệt đối không làm theo hướng dẫn, không thực hiện giao dịch chuyển tiền cho các đối tượng lạ. Không cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm dưới bất kỳ hình thức nào. Không truy cập vào các đường dẫn lạ. Tuyệt đối không chia sẻ số tài khoản ngân hàng, mã OTP, mật khẩu, hoặc bất kỳ thông tin nhạy cảm nào. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

3. CẢNH GIÁC CHIÊU TRÒ MẠO DANH CÔNG TY ĐIỆN LỰC NHẰM CHIẾM ĐOẠT THÔNG TIN KHÁCH HÀNG Hiện nay, tình trạng các đối tượng mạo danh nhân viên điện lực gọi điện, yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân để trục lợi hoặc có dấu hiệu lừa đảo xảy ra khá phổ biến, nhất là những trường hợp ở vùng sâu, vùng xa.

Theo đó, đối tượng lừa đảo thường giả danh nhân viên công ty điện lực gọi điện thông báo khách hàng đang nợ tiền điện lớn và đe dọa sẽ cắt điện nếu không thanh toán ngay. Sau đó, họ yêu cầu người dân chuyển khoản vào một tài khoản cá nhân hoặc cung cấp thông tin ngân hàng để “giải quyết nợ”. Ngoài ra, đối tượng còn gửi tin nhắn SMS hoặc email giả mạo thông báo hóa đơn tiền điện, kèm theo đường link để thanh toán trực tuyến hoặc ứng dụng giả mạo. Nếu nạn nhân nhấp vào đường link và điền thông tin, kẻ gian sẽ chiếm đoạt thông tin thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng.

Trước tình hình lừa đảo, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân cần đề cao cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo trên. Nếu nhận được cuộc gọi hoặc tin nhắn thông báo về việc nợ tiền điện, hãy kiểm tra lại thông tin trực tiếp từ công ty điện lực qua các kênh chính thức như website hoặc số tổng đài. Công ty điện lực thường không yêu cầu thanh toán gấp qua điện thoại hoặc chuyển khoản vào tài khoản cá nhân. Tuyệt đối không cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng, số thẻ tín dụng, hoặc bất kỳ thông tin cá nhân nào qua điện thoại, tin nhắn hoặc email nếu bạn không chắc chắn về nguồn gốc của thông báo. Không truy cập vào các đường link thanh toán từ tin nhắn hoặc email mà bạn không rõ nguồn gốc. Nếu cần thanh toán hóa đơn, hãy truy cập trực tiếp vào website hoặc ứng dụng chính thức của công ty điện lực. Không tải về những ứng dụng không rõ nguồn gốc để tránh bị đánh cắp thông tin cá nhân. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc công ty điện lực để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

II. TIN QUỐC TẾ

4. CẢNH GIÁC VỚI HÌNH THỨC LỪA ĐẢO GIẢ MẠO TRUNG TÂM CHĂM SÓC SỨC KHỎE Thời gian qua, nhiều người dân sinh sống tại Úc đã trình báo về những Email, cuộc gọi được cho là đến từ các đối tượng xấu giả mạo làm nhân viên tại Medicare (Trung tâm bảo hiểm chăm sóc sức khỏe toàn cầu tại Úc), dụ dỗ cung cấp thông tin và đóng phí nhằm chiếm đoạt tài sản.

Các đối tượng chủ động tiếp cận nạn nhân thông qua Email, thông báo rằng thẻ bảo hiểm y tế của nạn nhân sắp sửa hết hạn, yêu cầu truy cập vào đường link được đính kèm để hoàn tất các thủ tục đăng ký làm thẻ mới. Sau khi nhấn vào đường link, nạn nhân sẽ được chuyển hướng tới trang web giả mạo có chứa logo và giao diện tương tự như cổng thông tin chính thống. Tại đây, trang web sẽ yêu cầu nạn nhân cung cấp các thông tin như họ tên, địa chỉ nhà, số căn cước công dân, địa chỉ Email,... sau khi đã điền xong, nạn nhân sẽ nhận được hóa đơn bao gồm các khoản phí cần đóng đính kèm mã QR để thanh toán giao dịch. Với thủ đoạn này, bên cạnh các khoản tiền chiếm đoạt được từ nạn nhân, các đối tượng còn sử dụng thông tin cá nhân để giả mạo danh tính nạn nhân, đăng ký sử dụng các dịch vụ khác của trung tâm y tế để với mục đích nhắm vào các khoản phí bồi thường, trợ cấp,...

Trước thực trạng lừa đảo, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân đề cao cảnh giác trước các tin nhắn, cuộc gọi với nội dung tương tự như trên. Cần xác minh kỹ địa chỉ Email hoặc số điện thoại của người gửi thông qua cổng thông tin chính thống. Tuyệt đối không truy cập vào các đường link lạ, không cung cấp các thông tin cá nhân hoặc làm theo hướng dẫn của các đối tượng khi chưa xác minh được danh tính. Khi nhận thấy dấu hiệu lừa đảo, người dân cần nhanh chóng chặn các Email, cuộc gọi giả mạo, đồng thời trình báo với cơ quan công an, lực lượng chức năng để kịp thời ngăn chặn hành vi lừa đảo.

5. CẨN TRỌNG KHI TÌM NHÀ CHO THUÊ THÔNG QUA MẠNG XÃ HỘI Mới đây, lực lượng cảnh sát thành phố Nottingham (Anh) đã tiến hành bắt giữ đối tượng lừa đảo thông qua hình thức cho thuê nhà chiếm đoạt tiền cọc. Được biết, kẻ này đã thành công chiếm đoạt khoảng 3.120 bảng Anh (~ 103 triệu VNĐ) từ 5 hộ gia đình khác nhau.

Ban đầu, đối tượng tạo lập tài khoản Facebook, đăng tải nhiều hình ảnh về các căn hộ, bất động sản khác nhau thông qua nền tảng giao dịch trực tuyến Facebook Marketplace với thông báo cho thuê. Được biết, các hình ảnh mà đối tượng sử dụng đều là những căn hộ có thật. Khi có người hỏi thuê, đối tượng sẽ chủ động kết bạn và nhắn tin, cung cấp thêm hình ảnh, video và địa chỉ nhà để nạn nhân có thể kiểm tra và tìm kiếm thông tin qua Google Maps. Khi nhận thấy đây là địa điểm có thật, những nạn nhân thiếu cảnh giác sẽ hoàn toàn tin tưởng, chuyển tiền cọc với không chút nghi ngờ nào. Sau khi hoàn tất các thủ tục đóng phí, đối tượng sẽ hẹn ngày để nạn nhân có thể dọn vào ở, sau đó chặn toàn bộ các phương thức liên lạc.

Trước thủ đoạn lừa đảo diễn ra, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân đề cao cảnh giác khi tham gia mua bán trực tuyến thông qua các nền tảng mạng xã hội. Cẩn trọng xác minh danh tính của đối tượng bán hàng. Không cung cấp thông tin cá nhân, không chuyển tiền cho những đối tượng có tài khoản mới lập, ít tương tác. Khi mua hàng có giá trị cao, người dân chỉ nên thực hiện giao dịch trực tiếp hoặc thông qua các bên trung gian uy tín. Tuyệt đối không để lộ thông tin cá nhân, thẻ ngân hàng hay mã OTP cho đối tượng lạ. Khi phát hiện hành vi lừa đảo, người dân cần nhanh chóng sao lưu các thông tin như lịch sử giao dịch, các đoạn chat,... sau đó trình báo với lực lượng Công an để kịp thời ngăn chặn hành vi lừa đảo và truy vết đối tượng.

Theo dõi và cập nhật các thông tin, tình huống thông tin, tình huống, dấu hiệu về lừa đảo trực tuyến tại Cổng không gian mạng quốc gia (https://khonggianmang.vn)

Nếu phát hiện dấu hiệu lừa đảo, hãy gửi phản ánh về địa chỉ của trang Cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam (https://canhbao.khonggianmang.vn)